Hoe maak ik een Herbarium

Het aanleggen van een herbarium bestaat uit:

  1. verzamelen planten
  2. inleggen plantenmateriaal
  3. drogen plantenmateriaal
  4. bewaren herbariumbladen

Hieronder wordt alles uitgebreid beschreven. Er is ook een video.

Verzamelen

Kijk bij het verzamelen van planten voor het herbarium goed uit bij het plukken. Van een plukbare plant moeten meerdere exemplaren aanwezig zijn. Let op voor beschermde planten! Maak desnoods eerst een foto van plant en standplaats.

 

Noteer vindplaats exact

Verzamel van de planten de belangrijkste onderdelen , zoals een gedeelte van de stengel , bladen en/of bloemen en bij afwezigheid daarvan de vruchten. Ondergrondse delen zijn niet belangrijk! Bij bomen en struiken is een tak met bloemen en/of vruchten vaak voldoende. Maak verder notities van plant en vindplaats. Dit kan door middel van een atlas op uurhokbasis of gps.

 

Voorkom verdroging

Het verzamelen kan in eerste instantie in een plastic zak of iets dergelijks. Het belangrijkste is dat het verzamelde plantenmateriaal niet uit zichzelf droogt. Dat moet op gecontroleerde wijze gebeuren (zie verder).

Leg het materiaal desnoods tijdelijk, in de plastic zak, in de koelkast. Leg vers plantenmateriaal nooit zonder plastic zak in de koelkast; materiaal gaat verdrogen en verleppen.

Botaniseertrommel eind 1800, collectie Herbarium Friscicum
Botaniseertrommel eind 1800, collectie Herbarium Friscicum

Plastic zak of plantenbus

Vroeger herkende men een plantenzoeker van verre aan zijn grote groene plantenbus, een botaniseertrommel. Deze trommel diende om de planten zo fris mogelijk thuis te krijgen.Tegenwoordig gebruikt men plastic zakken en is de trommel uit de mode geraakt.

Inleggen

Het inleggen van de plant gebeurt in een plantenpers in een krant en tussen karton met de kartonkanaaljes omhoog (zie foto stap 1). Op de krant worden veldnotities en/of een volgnummer geschreven. Van meerdere plant/krant/karton combinaties wordt een bundel gemaakt.

 

De bundel wordt omvat door twee stevige (metalen) platen, zodat de bundel bij het vastsjorren niet kan doorbuigen. De samengestelde plantenbundel wordt met sjorbanden samengeperst (zie foto stap 2).

stap 1
stap 1
stap 2
stap 2

Drogen

De samengeperste plantenbundel wordt geplaatst op een warmtebron met de kanaaltjes van het karton omhoog gericht. Deze warmtebron kan de radiator van de cv zijn of een thermostaatkacheltje (zie foto stap 3).

 

De kartonkanaaltjes zorgen voor de afvoer van de vochtige warme lucht. De planten zijn na één of twee dagen droog, gaan later niet meer schimmelen en blijven prachtig op kleur.

Online Video

De heer Meijer vertelt u over het drogen in beeld en geluid via youtube: Video Drogen plantenmateriaal voor Herbarium.

stap 3
stap 3

Bewaren

Nadat de planten gedroogd zijn, worden ze vastgezet op vellen stevig papier met behulp van tape op textielbasis. Herbarium Frisicum gebruikt 160 gram papier met afmeting 42 x 29,7cm.

De vellen met planten worden opgeborgen in omslag mappen van 30,5 x 43 cm. Bij iedere gedroogde plant komt een herbariumetiket met de vindplaatsgegevens ,datum e.d  (zie foto's).

 

Luchtvochtigheid tussen 40 en 70%

Het gedroogde plantenmateriaal moet goed droog worden opgeborgen. In de ruimte moet de luchtvochtigheid tussen 40% en 70% zijn.

Boven de 70% wordt het te vochtig met kans op schimmelvorming. Beneden de 40% wordt het te materiaal knisperig. Dan gaat het tijdens onderzoek gemakkelijk kapot.

 

Het materiaal moet altijd liggend worden opgeborgen in mappen op een schap of in een herbariumdoos.

voorbeeld herbariumetiket
Herbariumetiket Herbarium Frisicum
herbariumvel in omslagmap
Omslagmap herbariumvel
Een verzameling herbariumdozen  Naturalis Leiden
Een verzameling herbariumdozen Naturalis te leiden

Determineren - het eigenlijke werk

Loup aan een touwtje voor determineren van herbariummateriaal.
Een goede loup is onmisbaar bij determineren van flora.

Nadat al het bovengenoemde werk gedaan is en het herbarium geformeerd, begint het eigenlijke werk: het bestuderen en determineren van de flora.

 

Welke plantensoort is het precies? Misschien een nieuwe soort!

 

Onmisbaar hierbij is een loup.

Contact

Herbarium Frisicum

Schoolstraat 19B

8471 CC Wolvega

 

Telefoonnummer:

06 38 228873

 

Email:

 

herbariumfrisicum@

gmail.com

Herbarium is open

Bezoek op afspraak

Herbarium Östen Wallin
Herbarium Östen Wallin

Word Vriend van het Herbarium



Heeft U een herbarium en U weet niet wat U er mee moet doen?

Wij willen het gaarne ontvangen en met de grootste zorg bewaren voor de toekomst!

 

Nieuwe aanwinsten

Opvanghuis



Facebook

Twitter

JSTOR Global Plants

Herbarium Frisicum heeft toegang tot JSTOR

Deel joods herbarium
Deel joods herbarium

Index Herbariorum


Herbarium Frisicum is ingeschreven in de Index Herbariorum

als: HFN

Keurmerk Stellingwerf

Herbarium Frisicum heeft het streekkeurmerk Stellingwarf gekregen

Carolus Linnaeus 1707-1778 botanicus grondlegger binominale nomenclatuur
Carolus Linnaeus 1707-1778 beroemd botanicus en grondlegger binominale nomenclatuur
Linnaea borealis L. in Drenthe
Linnaea borealis L. Drenthe