Het aanleggen van een herbarium bestaat uit:
Hieronder wordt alles uitgebreid beschreven. Er is ook een video.
Kijk bij het verzamelen van planten voor het herbarium goed uit bij het plukken. Van een plukbare plant moeten meerdere exemplaren aanwezig zijn. Let op voor beschermde planten! Maak desnoods eerst een foto van plant en standplaats.
Noteer vindplaats exact
Verzamel van de planten de belangrijkste onderdelen , zoals een gedeelte van de stengel , bladen en/of bloemen en bij afwezigheid daarvan de vruchten. Ondergrondse delen zijn niet belangrijk! Bij bomen en struiken is een tak met bloemen en/of vruchten vaak voldoende. Maak verder notities van plant en vindplaats. Dit kan door middel van een atlas op uurhokbasis of gps.
Voorkom verdroging
Het verzamelen kan in eerste instantie in een plastic zak of iets dergelijks. Het belangrijkste is dat het verzamelde plantenmateriaal niet uit zichzelf droogt. Dat moet op gecontroleerde wijze gebeuren (zie verder).
Leg het materiaal desnoods tijdelijk, in de plastic zak, in de koelkast. Leg vers plantenmateriaal nooit zonder plastic zak in de koelkast; materiaal gaat verdrogen en verleppen.
Plastic zak of plantenbus
Vroeger herkende men een plantenzoeker van verre aan zijn grote groene plantenbus, een botaniseertrommel. Deze trommel diende om de planten zo fris mogelijk thuis te krijgen.Tegenwoordig gebruikt men plastic zakken en is de trommel uit de mode geraakt.
Het inleggen van de plant gebeurt in een plantenpers in een krant en tussen karton met de kartonkanaaljes omhoog (zie foto stap 1). Op de krant worden veldnotities en/of een volgnummer geschreven. Van meerdere plant/krant/karton combinaties wordt een bundel gemaakt.
De bundel wordt omvat door twee stevige (metalen) platen, zodat de bundel bij het vastsjorren niet kan doorbuigen. De samengestelde plantenbundel wordt met sjorbanden samengeperst (zie foto stap 2).
De samengeperste plantenbundel wordt geplaatst op een warmtebron met de kanaaltjes van het karton omhoog gericht. Deze warmtebron kan de radiator van de cv zijn of een thermostaatkacheltje (zie foto stap 3).
De kartonkanaaltjes zorgen voor de afvoer van de vochtige warme lucht. De planten zijn na één of twee dagen droog, gaan later niet meer schimmelen en blijven prachtig op kleur.
Online Video
De heer Meijer vertelt u over het drogen in beeld en geluid via youtube: Video Drogen plantenmateriaal voor Herbarium.
Nadat de planten gedroogd zijn, worden ze vastgezet op vellen stevig papier met behulp van tape op textielbasis. Herbarium Frisicum gebruikt 160 gram papier met afmeting 42 x 29,7cm.
De vellen met planten worden opgeborgen in omslag mappen van 30,5 x 43 cm. Bij iedere gedroogde plant komt een herbariumetiket met de vindplaatsgegevens ,datum e.d (zie foto's).
Luchtvochtigheid tussen 40 en 70%
Het gedroogde plantenmateriaal moet goed droog worden opgeborgen. In de ruimte moet de luchtvochtigheid tussen 40% en 70% zijn.
Boven de 70% wordt het te vochtig met kans op schimmelvorming. Beneden de 40% wordt het te materiaal knisperig. Dan gaat het tijdens onderzoek gemakkelijk kapot.
Het materiaal moet altijd liggend worden opgeborgen in mappen op een schap of in een herbariumdoos.
Nadat al het bovengenoemde werk gedaan is en het herbarium geformeerd, begint het eigenlijke werk: het bestuderen en determineren van de flora.
Welke plantensoort is het precies? Misschien een nieuwe soort!
Onmisbaar hierbij is een loup.